Gãy xương thường gặp do chấn thương như: tai nạn giao thông, tai nạn lao động, đánh nhau, bị ngã… Nhiều người cho rằng gãy xương mà ăn nhiều xương thì vết gãy mau lành theo kiểu “ăn gì bổ nấy ”. Nhưng thực ra không hẳn như vậy, có ý kiến cho rằng người bị gãy xương mà ăn nhiều xương thì chưa chắc vết gãy đã mau liền vì ăn nhiều xương lượng canxi, photpho tăng cao do hấp thu từ thức ăn sẽ làm cho thành phần vô cơ trong xương của bệnh nhân tăng lên, gây mất cân bằng giữa tỉ lệ chất vô cơ và hữu cơ trong xương làm vết gãy lâu liền. Thực tế khi bị gãy xương, sự tái sinh chủ yếu là màng xương và tuỷ xương, mà màng và tuỷ xương chỉ gia tăng hoạt động trong điều kiện chất keo của xương và nguyên liệu tạo xương được tăng lên. Vì vậy bạn muốn mau liền vết gãy thì cần điều trị sớm, cố định đúng, dùng thuốc hợp lý kết hợp với chế độ dinh dưỡng phong phú. Để tái tạo được tổ chức xương mới nơi bị gãy, cơ thể có nhu cầu nhiều chất dinh dưỡng khác nhau, nhưng chủ yếu là các vi chất như canxi, magiê, kẽm, phốt pho, axit folic, vitamin B6, vitamin B12… Canxi và magiê là hai chất quan trọng giúp cho phản ứng sinh hóa tạo nên xương mới. Để cung cấp canxi, cần uống nhiều sữa, ăn cá hồi, tôm, cua, vừng…. Còn để có nhiều magiê, cần ăn chuối, rau xanh, cá chép, cá trích, cá thu, tôm, sản phẩm chế biến từ sữa, ngũ cốc, bánh mỳ…. Phốt pho cũng cần cho nhu cầu tái tạo xương mới, có nhiều trong trứng cá muối, đậu đỗ, lòng đỏ trứng, pho mát, bí ngô….Vi chất kẽm có tác dụng thúc đẩy vitamin D hoạt động và tăng hấp thụ canxi.
Kẽm có nhiều trong sò biển, hải sản, hạt bí ngô, hạt hướng dương, đậu đỗ, nấm, ngũ cốc….Axit folic và vitamin B6 cũng rất cần cho cấu tạo khung xương. Axit folic có nhiều trong chuối, đậu, rau xanh, cam quýt. Vitamin B6 có nhiều trong chuối, giăm bông, lúa mỳ, khoai tây, tôm, cá hồi, thịt gà. Vitamin B12 rất cần cho sự hoạt động tế bào xương, vì vậy khi thiếu vitamin B12 có thể gây rối loạn hoạt động này, khiến xương bị yếu. Để bổ sung vitamin B12 cho cơ thể, nên ăn thịt bò, sữa, cá thu, trứng….
Cũng có những loại thực phẩm gây cản trở cho quá trình tái tạo tổ chức xương mới, do đó cần tránh sử dụng khi bị gãy xương như rượu (làm rối loạn hoạt động tế bào xương, khiến xương thoái hóa nhanh hơn), cafein (làm giảm thiểu lượng canxi trong cơ thể. Sự có mặt cafein trong khẩu phần ăn sẽ làm cản trở khả năng hấp thu canxi ở ruột).
Ngoài ra, trà đặc, sô cô la, nước ngọt có ga là những thứ không nên sử dụng trong thời gian xương gãy chưa hồi phục. Mặt khác, thức ăn nhiều mỡ cũng làm giảm hấp thụ canxi cho cơ thể vì chất béo sẽ kết hợp với canxi tạo nên một dạng chất không hấp thụ và bị thải ra ngoài. Khi bị gãy xương, ngoài việc tuân thủ điều trị theo bác sĩ ngoại khoa, áp dụng một chế độ ăn khoa học, bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết sẽ giúp nhanh hồi phục hơn.
Nguồn: Viện Dinh dưỡng Quốc gia
