Chất béo bao gồm dầu, mỡ thuộc nhóm chất dinh dưỡng chính và có vai trò cần thiết với cơ thể, là nguồn sinh năng lượng quan trọng. Đặc biệt chất béo giúp cho sự phát triển sớm về trí tuệ và thể lực của trẻ. Cơ thể muốn hấp thu và sử dụng tốt các vitamin A, D, E, K là những vitamin có nhiều chức phận quan trọng trong cơ thể, cần có dầu mỡ.
Nói chung trong dầu thực vật có nhiều axit béo chưa no cần thiết cho cơ thể, nhưng lại rất ít hoặc không có axit Arachidonic – một axit béo chưa no cần thiết có 3 liên kết kép trong thành phần và có nhiều vai trò trong quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Mỡ động vật, đặc biệt mỡ gan cá và một số mỡ động vật sống ở biển có nhiều vitamin A, D và axit Arachidonic, nhưng mỡ động vật lại có nhiều Cholesterol. Cholesterol với một lượng thích hợp cũng cần thiết với trẻ em, nhưng nếu với một lượng nhiều sẽ không tốt và còn là nguy cơ cho một số rối loạn chuyển hóa sau này.
Trong những năm đầu đời, trẻ phát triển và tăng trưởng nhanh cả về thể chất và trí tuệ. Các thiếu hụt về chất béo trong khẩu phần ăn hàng ngày ảnh hưởng đến chức phận nhiều cơ quan, đặc biệt là cơ quan thần kinh. Do vậy, khẩu phần ăn của bé cần đảm bảo đủ chất béo.
Với trẻ em, tỉ lệ năng lượng do chất béo cung cấp trong khẩu phần cao hơn người lớn, tỉ lệ này ở trẻ dưới 2 tuổi là 30% – 40%, trẻ 3 – 5 tuổi là 25 – 30%, ở người lớn là 18% – 20%. Cần cho trẻ ăn phối hợp cả mỡ động vật và dầu thực vật để tận dụng ưu điểm của cả 2 loại chất béo, tỉ lệ chất béo động vật cần được ưu tiên nhiều hơn, chiếm trên 50% tổng lượng chất béo của khẩu phần. Bữa ăn của trẻ thường có thịt, trứng, sữa, cá là đã có một lượng nhất định chất béo động vật nên khi bổ sung thêm chất béo trong chế biến bữa ăn cho trẻ (bột, cháo), thì nấu một bữa với dầu, một bữa với mỡ. Khi trẻ đã ăn cơm thì cần chế biến thức ăn dưới dạng xào, rán bằng cả mỡ và dầu cho trẻ.
Cách cho trẻ ăn dầu, mỡ: Từ sau 6 tháng, khi cho trẻ ăn bổ sung, cần tập cho trẻ ăn dầu, mỡ, cho ăn từ ít đến nhiều: từ 1/2 đến 1 thìa cà phê/bữa. Khi trẻ đã ăn quen có thể cho ăn tăng lên đến 1,5 hoặc 2 thìa dầu hoặc mỡ/bữa. Nên chọn loại dầu hạt (dầu hạt cải, dầu hướng dương, dầu vừng, dầu đỗ tương…) là những loại dầu tốt cho sức khỏe, với mỡ nên chọn mỡ gà ta, mỡ lợn thăn là loại mỡ có nhiều acid béo chưa no rất cần thiết cho sự phát triển của bé. Mỡ dùng cho trẻ nên rán vừa tới, không rán cháy rồi cho vào lọ thủy tinh hay bình sành, sứ không dùng đồ nhựa để đựng. Dầu mỡ cần được bảo quản nơi thoáng mát và cho trẻ ăn hàng ngày.
Nguồn: Viện Dinh dưỡng Quốc gia
